Waarom houd ik zo van het dialect van Sprang-Capelle?
Mijn moeder komt uit Sprang-Capelle.
Hannie van der Hoeven heette mijn moeder; ze werd in 1943 aan de Hogevaart in Sprang-Capelle geboren, in een tijd dat iedereen het plaatselijke dialect sprak
In 1968 trouwde ze en verhuisde ze naar Spijk. Daar is mijn vader geboren en getogen; hij sprak Spijks.
Mijn moeder bleef echter haar dialect spreken; het onvervalste Sprangcapels, en dat haar leven lang.
Onderling maakten mijn vader en moeder wel eens grapjes over elkaars dialect. Dat vond ik altijd leuk
Zodoende ben ik dus drietalig opgevoed, want toen ik op school kwam, kwam er ook nog gewoon Nederlands bij.
In 2016 is mijn moeder overleden. Ik was benieuwd hoeveel dialect, bijna vijftig jaar later, in Sprang-Capelle nog gesproken wordt. Diverse mensen heb ik bezocht. Dat resulteerde in prachtige gesprekken over dialect; en meestal in dialect.
Toen ontstond het plan een Luister-Woordenboek te maken. Door de Heemkundevereniging Sprang-Capelle werd een Werkgroep Dialect in het leven geroepen. We verzamelden woorden en uitdrukkingen. Vervolgens gingen we er op uit. Heel veel oude (maar ook jonge) Sprang-Capellenaren hebben meegedaan. Ze hebben woorden ingesproken, en voorbeeldzinnen erbij.
Dik Evertse Wie zij ik?
Dik Evertse, geboren en opgegroeid op het Oôstèènd (De Stend, waor nou het viaduct is) in Sprang-Capelle. Ik woôn nou op de Raodhuîsstraot nummer 11. Waorom zet ik m'n èège in vur't dialect?
Om de'k 't erg zô vèène es 't zou verdwèène. Dan hem-me temeenste iets èèges. De héêle wèèreld is al êên durp. Wè'k nog meèr te zegge heb?
Wè hebbe we toch ‘n gezelleg clubke vur't dialect. Ik gaoi ‘r mai plezier naor toe.☺ Ik zò zegge: doe nie verwaond en blèèf lekker dialect kletse. Ge hoeft er oe èège nie vur te schaome. Dè doen de Frieze en Zeêwe ok nie.
Verder zij ik nog vur de heemkundevereêneging bêzig es beheerder van objecte en objecte-regestraosie op de compjuuter.
Dik Evertse
Gerrit Haverhals
Ik wil m’n èège efkes veurstelle: Ik zij Gerrit Hoaverhals; en of ge ’t geleuven wilt of nie: ik zij ginne Capelse, mèr ’n Bosschenèèr. lk zij gebore 2 daoge vûr de ramp van ’53.
Mèr ik kan oe geruststelle: ik zij opgegroeit op de Zaandschel. Ierst op de Hoôwge, en laoter op de Liège Zaandschel en daarom he’k veul dialect heure proate. Zowel meen grutaauwers van oons moeders- es van oons voaderse kaant, kômen van de Zaandschel; en dor hebben ze hiejl laang gewoewn d’r èègen toaltje gesproke. Doarnôst he’k al jong bij vêûl miense in Capel broewd rondgebrocht vûr mene oewme Willem en Jo, en laoter vûr Gerrit Kerst d’n bakker. Ik heb dus veul meense ‘plat’ heûre proate, zo es ze dè toen deeje.
Op de loonse-dèkse-schoewl proaten we ok bekaanst ammel plat, behalve in de klas, want vural bij een poar stadse juffrouws wiere we flink gecorrigeerd es we dè deje. Ik weet nog dè-t-er ’n jongen een snee in zunne vinge hai, en dèttie riep: ‘juffrouw ik bloei!’; en dè-t-de juffrouw zeet:” bloementjes bloeien, Jan, maar jij bloedt”. Jè, zo ging dè toen.
Mee meen moeder en vaoder he’k tot aon dúrren doewd (in 1982/2002) gewoewn ons streektaoltje gesproken.
En doarom vèèn ik het zo moj om ‘t in iejre te haauwen, want dan hûur ik die meense van vroeger wir proaten en kômen ze wir in meen gedaachte.
Mèr ik zij er ook aachter gekôme dèt ôns dialect èègenlijk ‘gewôon’ aauw nêderlaands is. Want ès ik in d’n bijbel in de staotenvertaoling lees (en vûral de kaantekeningen) dan koom ik dor veul aauw nederlandse woorden têgen, die wij in het dialect nog gewôon gebrûîken.
Dus we lôopen nog niet zo veul aachter, zo-es ze wellis zeggen, mèr ’t is krek aandersom: just wij hebben gewôon ons origineel nederlaands aongehaawe. En dè vèèn ik toch wel een moj gedaachte; iets om grots op te zèèn, war!
Es ge nog mêer moet wete, dat huur ik het wel.
De groete, war.
Sander Sanders
Efkes mun èege veurstellen, ik zij 20 september 1948 in Cappel gebore, halverwêge tussen de Slûîs en de Brug in de Schoolstraot, net naost school. Op m’n zesde zèn we naor de Vaartkaont verhûîsd. Ons ôôpa haj dor een tùnderij, saomen mee ons pa. Ik zaat op de Julianaschôôl, mèr s’mergens veur dè ik naor school ging, moes ik erst de platglasraomen openzetten, en nao schooltijd wir dicht doen.
Op m’n 12e jaor ging’k naor de tunbouwschôôl in Dussen, elken dag mee de fiets hin en weer. Nadien zij ik op onzen tûîn gaon meehelpen; en nog steeds doei ik dè gère. Altèèd in de natuur en veul bûîten.
Ok heb ik veul hobbies: munne stambôôm utzuuken, kokkerellen, utstapkes maoken en gao zo mer deur.
Mar ok ons dialect is mèn ding. ’t Is toch sund ès dè alles verloren gaot.
Es ge nog meer wil wêten, motte ’t mèr komen vraogen.
Houdoe allemaol.
Yoïn van Spijk Wie ben ik?
Mijn naam is Yoïn van Spijk. Ik ben in 1991 in Waalwijk geboren maar ik woon nu in Drunen, waar mijn familie ook vandaan komt. Als taalkundige zet ik me in voor de beschrijving van de Langstraatdialecten en met die pet op ben ik voorzitter van de jonge Stichting Langstraat in Woord en beeld. Met mijn collega's van die stichting heb ik eind 2019 het boek Wollukse Praot uitgebracht. Sinds vorig jaar ben ik ook lid van deze ambitieuze en gezellige Sprang-Capelse werkgroep. Waarom zet ik me in voor het dialect?
Ik zet me om twee redenen in voor het dialect. De eerste is taalwetenschappelijk. De Brabantse dialecten worden nauwelijks meer doorgegeven aan de nieuwe generaties. Daarom wil ik die van onze Langstraatregio zo goed mogelijk vastleggen, zodat we over honderd jaar nog weten hoe ze gesproken werden.
Mijn tweede reden is dat onze dialecten een speciaal plekje in mijn hart hebben. Ik geniet enorm van de klanken, woorden en uitdrukkingen die we rijk zijn. Als kind kwam ik veel bij mijn opa's, oma's, oudooms en oudtantes en als ik authentiek dialect uit onze regio hoor, ben ik weer helemaal terug in die fijne tijd. Wens of opmerking.
Ik ben erg enthousiast over ons project en ik hoop dat we de komende tijd nog heel veel moois kunnen opnemen voor het audio-woordenboek.
En uiteraard de insprekers van het woordenboek!
Mijn moeder komt uit Sprang-Capelle.
Hannie van der Hoeven heette mijn moeder; ze werd in 1943 aan de Hogevaart in Sprang-Capelle geboren, in een tijd dat iedereen het plaatselijke dialect sprak
In 1968 trouwde ze en verhuisde ze naar Spijk. Daar is mijn vader geboren en getogen; hij sprak Spijks.
Mijn moeder bleef echter haar dialect spreken; het onvervalste Sprangcapels, en dat haar leven lang.
Onderling maakten mijn vader en moeder wel eens grapjes over elkaars dialect. Dat vond ik altijd leuk
Zodoende ben ik dus drietalig opgevoed, want toen ik op school kwam, kwam er ook nog gewoon Nederlands bij.
In 2016 is mijn moeder overleden. Ik was benieuwd hoeveel dialect, bijna vijftig jaar later, in Sprang-Capelle nog gesproken wordt. Diverse mensen heb ik bezocht. Dat resulteerde in prachtige gesprekken over dialect; en meestal in dialect.
Toen ontstond het plan een 
Wie zij ik? 
Ik wil m’n èège efkes veurstelle: Ik zij Gerrit Hoaverhals; en of ge ’t geleuven wilt of nie: ik zij ginne Capelse, mèr ’n Bosschenèèr. lk zij gebore 2 daoge vûr de ramp van ’53.
Mèr ik kan oe geruststelle: ik zij opgegroeit op de Zaandschel. Ierst op de Hoôwge, en laoter op de Liège Zaandschel en daarom he’k veul dialect heure proate. Zowel meen grutaauwers van oons moeders- es van oons voaderse kaant, kômen van de Zaandschel; en dor hebben ze hiejl laang gewoewn d’r èègen toaltje gesproke. Doarnôst he’k al jong bij vêûl miense in Capel broewd rondgebrocht vûr mene oewme Willem en Jo, en laoter vûr Gerrit Kerst d’n bakker. Ik heb dus veul meense ‘plat’ heûre proate, zo es ze dè toen deeje.
Op de loonse-dèkse-schoewl proaten we ok bekaanst ammel plat, behalve in de klas, want vural bij een poar stadse juffrouws wiere we flink gecorrigeerd es we dè deje. Ik weet nog dè-t-er ’n jongen een snee in zunne vinge hai, en dèttie riep: ‘juffrouw ik bloei!’; en dè-t-de juffrouw zeet:” bloementjes bloeien, Jan, maar jij bloedt”. Jè, zo ging dè toen.
Mee meen moeder en vaoder he’k tot aon dúrren doewd (in 1982/2002) gewoewn ons streektaoltje gesproken.
En doarom vèèn ik het zo moj om ‘t in iejre te haauwen, want dan hûur ik die meense van vroeger wir proaten en kômen ze wir in meen gedaachte.
Efkes mun èege veurstellen, ik zij 20 september 1948 in Cappel gebore, halverwêge tussen de Slûîs en de Brug in de Schoolstraot, net naost school. Op m’n zesde zèn we naor de Vaartkaont verhûîsd. Ons ôôpa haj dor een tùnderij, saomen mee ons pa. Ik zaat op de Julianaschôôl, mèr s’mergens veur dè ik naor school ging, moes ik erst de platglasraomen openzetten, en nao schooltijd wir dicht doen.
